Centrum voor Kunstarchieven Vlaanderen

Zorg voor kunstarchieven

Het Centrum voor Kunstarchieven (CKV) zal zich toeleggen op de zorg voor kunstarchieven in Vlaanderen. Onder voorbehoud van honorering door de Vlaamse Overheid, start het Centrum in januari 2019. Beeldende kunstarchieven en nalatenschappen behoren onlosmakelijk tot ons cultureel erfgoed. Ze worden echter her en der bewaard en zijn vaak niet of gedeeltelijk ontsloten. Het is onder meer daarom noodzakelijk dat er afzonderlijke aandacht komt voor behoud, beheer en structurering van beeldende kunstarchieven en nalatenschappen. Om dit veld goed te bedienen wil het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen een gedistribueerd model hanteren, waarin bewaring, zorg, betekenisgeving en brede ontsluiting in belangrijke mate decentraal gebeuren.

Als hub zal het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen gericht verschillende diensten verlenen aan archiefvormers en beheerders van nalatenschappen. Het Centrum richt zich op archiefvormers uit het brede veld van de hedendaagse beeldende kunst: kunstenaars, kunstenaarscollectieven, galerieën, kunsthallen, curatoren, verzamelaars, kunstcritici, kunstorganisaties,… Daarnaast brengt het Centrum archiefpotentieel en expertise in kaart, en zet het de eigen expertise en acties in voor beeldende kunstarchieven in Vlaanderen. Het Centrum zal dit veld van kunstarchieven en nalatenschappen sensibiliseren en activeren, door onderzoek, contextualisering en maatschappelijke activering van kunstarchieven te stimuleren. Het Centrum zal hiertoe zelf enkele initiatieven nemen, parallel met een werking via de netwerken waar het Centrum deel van uitmaakt. Het Centrum Kunstarchieven Vlaanderen volgt ook de ontwikkelingen in het internationale veld en zet de eigen best practices internationaal uit. Ter voorbereiding van het Centrum wordt in 2018 een waarderingskader en methodiek kunstarchieven uitgewerkt en een aanzet tot veldkaart opgemaakt. Met onder andere het I.C.C.-archief en de nalatenschap van Hugo Roelandt als casussen worden enkele beeldende kunstarchieven beschreven, en ontsloten voor het publiek. In samenwerking met Archiefbank Vlaanderen en PACKED vindt een studiedag over zorg voor kunstarchieven plaats op 18 juni 2018.

Begin 2017 startte M HKA – Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen met de oprichting van een Centrum Kunstarchieven Vlaanderen. Minister Sven Gatz bepaalde deze bijkomende functie van een kennisknooppunt voor kunstarchieven onder de koepel van het M HKA in zijn beleidsnota cultuur bij de aanvang van zijn legislatuur.

Reeds een decennium lang is er namelijk in het M HKA een archief-gestuurde collectievisie en een aanzet van archiefwerking, zie bijvoorbeeld het Panamarenko-archief. Daarnaast werd in 2011 een digitale werking naar voor geschoven als katalysator van die archiefwerking, met ensembles.org als platform. Sindsdien zet het M HKA jaar na jaar stappen om een doorgedreven professionele archiefwerking uit te bouwen.

M HKA vroeg twee van de voorbeeldinstellingen op het vlak van kunstenerfgoed om peter te worden van het opzet van het Centrum: het Centrum voor Vlaamse Architectuurarchieven en het Letterenhuis. Met hen schreef het M HKA een white paper die vervolgens aan een breder waaier actoren in het beeldende kunstveld werd getoetst. Na de realisatie van een archiefinfrastructuur en depot in de zomer van 2017, werd eind dat jaar een beleidsplan ingediend bij het nieuwe erfgoeddecreet (dienstverlenende rol) waardoor een veldondersteuning kan starten vanaf 2019.

Kortom, om de hoge nood aan een integraal veldbeeld, aan meer verbindingen, aan het zichtbaar maken, valoriseren en activeren van archivalisch potentieel en capaciteit, aan het overzichtelijk maken van ondersteunende expertises in Vlaanderen en aan kaders buiten Vlaanderen groeit vandaag een Centrum voor Kunstarchieven Vlaanderen in de schoot van het M HKA.

MEER INFO via Evi Bert: evi.bert@muhka.be of Jan Stuyck: jan.stuyck@muhka.be

VOLG CKV op Instagram via @ckvcentrum