Ga naar hoofdinhoud. Begin van de inhoud

Antje Majewski en Paweł Freisler — Appel. Een introductie (opnieuw en opnieuw en nog een keer)

29 feb 2024 - 5 jan 2025

Hoeveel appelvariëteiten zijn er? Waar groeien er wilde appelbomen? Wat houdt de vrijheid van appels in? Conceptueel kunstenaar Pawel Freisler en kunstenares Antje Majewski onderzoeken de dubbele natuur van appels als kunstobject én als referentiepunt in discussies over het verlies aan biodiversiteit. Ze werken nu al tien jaar samen, zij aan zij met andere kunstenaars, activisten, wetenschappers en onderzoekers. Appel. Een introductie (opnieuw en opnieuw en nog een keer) spit filosofische vragen uit over de oorsprong van kennis, en de aard van objecten.

Met gastwerken van Chantal Akerman, Agnieszka Polska, Jimmie Durham, Ian Hamilton Finlay, Kasper De Vos en veel meer. Curatoren: Joanna Zielińska en Anne-Claire Schmitz.

TE ZIEN

De bovenste verdieping van het museum wordt omgetoverd tot een boeiende, aan appels gewijde installatie. Pawel Freislers complex vervaardigde appelsculpturen worden getoond naast Antje Majewski’s schilderijen van verschillende appelvariëteiten, geïnspireerd door de stilleventraditie. De tentoonstelling zal een jaar lang worden ontwikkeld in samenwerking met lokale kunstenaars, pomologen, en andere wetenschappers. Bezoekers krijgen toegang tot allerlei materiaal, zoals boeken, documenten, films en gedichten. Samen creëert dit een interdisciplinaire kennisverzameling die een nieuw licht werpt op de relaties tussen appels, mensen en het bredere ecosysteem.

Als onderdeel van de presentatie kan je Majewski’s documentaire The Freedom of Apples komen ontdekken. Daarin worden de problemen belicht die worden veroorzaakt door het verdwijnen van minder commercieel levensvatbare appelvariëteiten, en het belang van het behoud van Kazachstans wilde appelbossen. Dit betreft ook bredere kwesties als de mondiale voedselproductie, de impact van technologie en veredeling op de landbouw, de politieke en ethische implicaties van nieuwe ontwikkelingen binnen genetische manipulatie, en de invloed van de wereldeconomie.

De kunstenaars stellen een nieuwe traditie voor van het gemeenschappelijk planten van appelbomen in stedelijke ruimtes, om zo collectieve betrokkenheid en de vergroening van steden te bevorderen. Dit initiatief wil een divers publiek verenigen rond een gemeenschappelijk doel, en in steden gebieden creëren waar de kwaliteit van het stadsleven en de sociale cohesie worden verbeterd, en mensen vrije toegang hebben tot fruit en groenten.

ACTIVITEITEN

De kunstenaars nodigen je uit om tijdens drie publieke momenten deel te nemen aan een artistieke reis rond appels:

– Bij de lancering van dit project op 29 februari 2024 zal Antje Majewski deelnemen aan een kunstenaarslezing met bijzondere aandacht voor de artistieke dimensies van appels. De lezing vindt plaats in het kader van M HKA’s nieuwe programma FRONT ROW, georganiseerd in samenwerking met het NICC.
– Wist je dat de belangrijkste voorouder van onze appelbomen uit Kazachstan komt? Je kan een echt appelmuseum uit Almaty bezoeken, tijdelijk gehost door M HKA. En tijdens een evenement op 18 mei gaan we met experts in gesprek over de herkomst en distributie van appels.
– De herfst is het seizoen om appelbomen te planten, maar het is ook de tijd om appels te oogsten. Op 29  september nodigt Antje Majewski het publiek uit om een appelornament te maken, samen feest te vieren, en een appelboom te planten in de stad.

SUPERHOST 2024: WIE EN WAT

Pawel Freisler is een experimentele conceptuele kunstenaar – dag en nacht. In de jaren 1970 emigreerde hij uit Polen. Hij woont in Malmö en werkt in Trelleborg (Zweden). Informatie over zijn werk bestaat vooral uit anekdotische verhalen (zoals zijn actieve deelname aan de kunstscene opgeven; of beginnen met tuinieren), vaak vol roddels, geruchten, sprookjes, legenden en verzinsels – verzinsels of persoonlijke connecties met de kunstenaar.

Antje Majewski’s praktijk bestaat uit schilderijen, videowerken, teksten en performances, en is geïnspireerd door antropologische en filosofische vragen. Majewski bevraagt objecten, territoria en planten, en richt zich op onderzoek naar alternatieve kennissystemen, het vertellen van verhalen, en het potentieel van transformatieve processen – met een bijzondere interesse in culturele en geobotanische migratie. Een integraal onderdeel van Majewski’s werkproces is haar terugkerende samenwerking met andere kunstenaars, ecologische groepen en collectieven die rond stedenbouw werken. Sinds 2014 werkt ze samen met de Poolse kunstenaar Pawel Freisler op het appelproject.

Superhost is een programma dat investeert in een jarenlange relatie tussen een kunstenaar of collectieve praktijk, het museum en de deelnemende gemeenschappen, en dat de productie van kunstwerken en performatieve of discursieve creaties ondersteunt. Jaarlijks wordt één kunstenaar of collectief uitgenodigd om M HKA’s Superhost te zijn. Door de dubbelzinnige en onderling verbonden dynamiek van gastvrijheid te omarmen – waarbij de gastheer altijd ook een gast is, en de gast altijd gastheer – bevestigt M HKA een verlangen naar meer institutionele transformatie, permeabiliteit en uitwisseling. De uitnodiging neemt vrijelijk vorm aan, zowel in de galerieruimtes op de bovenste verdieping van het museum als in programma’s met discursieve en performatieve evenementen.

Superhost 2024 maakt deel uit van het Museum of the Commons (2023-2026), een project van museumfederatie L’Internationale waarvan ook het M HKA lid is. Het Museum of the Commons verweeft drie thematische onderdelen: 1) klimaat; 2) gesitueerde organisaties; en 3) verleden in het heden. Die sluiten alle drie aan bij de grote uitdagingen waarmee hedendaagse samenlevingen worden geconfronteerd. Het thema ‘klimaat’ draait om de huidige planetaire klimaatcrisis; duurzaamheid van institutionele, artistieke en culturele praktijken/processen; en de urgentie om onze politieke processen, samenlevingen, culturen en levensstijlen te transformeren tot meer ecologische praktijken.

L’Internationale brengt zeven grote Europese kunstinstellingen samen: MSU (Zagreb); Museum Reina Sofia (Madrid); MACBA (Barcelona); M HKA (Antwerpen); MSN (Warschau), Salt (Istanbul), Van Abbemuseum (Eindhoven), samen met het Institute of Radical Imagination (Venetië), tranzit.ro (Boekarest; Cluj; Iasi), HKW (Berlijn) en VCRC (Kiev). L’Internationale werkt samen met complementaire partners zoals HDK-Valand (Göteborg), NCAD (Dublin) en ZRC SAZU (Ljubljana), samen met de geassocieerde academische en artistieke organisaties IMMA en WIELS (Brussel).